Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Konut sektöründeki büyük fiyat artışını izlenen yanlış politikalar ve enflasyona bağlayan Mars Gayrimenkul Yürütme Konseyi Başkanı Hakan Bucak, dairenin yılda 300-400 bin adet eksiğinin olduğunu belirtti. “Yıllık talep 1 milyonun üzerinde, üretim 500-600 bin adet. “Üretemediğimiz malın bedelini ödüyoruz” diyen Bucak, “İnşaat sektörüne karşı bir bürokrasi var” yorumunu yaptı. Faiz ve enflasyon gibi belirsizliklerin üretimi zorlaştırdığını belirten Bucak, “Bu belirsizlik bir süre daha ortadan kalkacak gibi görünüyor. Denge kurulmazsa gayrimenkul geliştiricisinin inşaat şevki azalır” dedi. Konut fiyatlarında 1-2 yıl düşüş beklemeyen Bucak, “Ancak bazı bölgelerde özellikle kiralama noktasında fiyatlar yükseldi. Ortodoks ekonomiye geçilirse bu baloncuklarda düşüşler başlayacak. Gelişmekte olan bölgelerde ve yerleşik bölgelerde fiyatlar kolay kolay düşmez. Artış maksimum enflasyon oranında olacak” dedi. Kamu politikasının fiyat indirimi olmaması gerektiğini belirten Bucak, “Konut politikalarını fiyatları düşürmek için yaparsanız üretim olmaz. Barınak krizi başlar. Devlet, doğru arz ve talebi dengeleyecek, konut fiyatlarını düşürmeyecek, fiyatları alana göre belirleyecek konut politikaları geliştirmelidir.”
Gayrimenkul sektörünün orta ve uzun vadede en karlı yatırım aracı olduğunu belirten Bucak, şöyle devam etti: “Son 10 yılın ortalamasına baktığımızda borsa yüzde 18, dolar yüzde 24 kazandırdı. , euro yüzde 21, altın yüzde 29 ve gayrimenkul yüzde 33,81. Şimdi, uzun vadede, gayrimenkul her zaman diğer tüm finansal araçlardan daha iyi getiri sağlar.” Gayrimenkulü toparlanma, büyüme, aşırı arz ve düşüş olarak 4 döneme ayıran Bucak, “İyileşme ile birlikte büyüme evresinde yakalarsanız çok iyi olur. Ancak büyümeden aşırı arza geçerse, orada stok vardır. 2017 örneğinde olduğu gibi; 2 milyon konut yapıldı, 700 bini satıldı. Bu yıl kamu kampanyaları dönemiydi ama hiper arza giremedi. Hiper arza geçiş yapabilmeniz için ekonominin iyi gitmesi ve belirsizlik olmaması gerekir. Bu nedenle sektör tıkandı” dedi.
“Türkiye stratejik hatalar yaptı”
Bucak, deprem söylentilerinin yanı sıra Rusların fiyatlardan rahatsız oldukları için Türkiye yerine Dubai gibi bölgelere yöneldiklerini söyledi. %5 peşinat vardır. Rus medyasında da Türkiye’ye yönelik karalamalar var. Bali, Tayland, Karadağ, Dubai gibi bölgelere kaymaya başladı. Ruslara ayda 2 bin-2 bin 500’e yakın satarken şimdi bin 200’e düştü” dedi. Dünyada 400 milyar euroluk uluslararası gayrimenkul para akışı olduğuna dikkati çeken Bucak, şöyle konuştu: “Türkiye’nin bundan aldığı pay yüzde 1,5-2. Gerçek potansiyel 40 milyar euro. Bunun ekmeğini şu anda Dubai, Suudi Arabistan ve ABD yiyor. Mısır şu anda listeye ekleniyor. Türkiye reelde çok stratejik hatalar yaptı.” Emlak; peşinat ve finansman açısından iyi yönetemedik” dedi.
“Arsaya talep konuta göre daha fazla”
İmar belirsizliklerine rağmen depremin etkisiyle zemine olan talebin daha fazla olduğunu söyleyen Hakan Bucak, “Özellikle son bir yılda arsaya olan iştah konuttan daha fazla. İmar belirsizlikleri giderilip, planlama sistemine geçilirse Türk insanı arsaya yatırım yapmak ister, biz arsayı severiz” dedi.
“Küçük paylaşımlı ofislere ihtiyaç var”
Emlak sektöründe ofis arzının sancısına da dikkat çeken Hakan Bucak, “Ofisler yapılıyor ama asıl ihtiyaç küçük ya da paylaşımlı ofis. Bugün satılık birçok boş ofis binası var. Fiyatlar 25 milyon dolardan başlıyor. KOBİ bunun bir katını bile alamıyor. Ancak 550 metrekare olan tek katı kiralıyor. 550 metrekareyi 120 bin liraya kim kiralayacak? Bu nedenle yeni çağa uygun küçük paylaşımlı ofis üretimine ihtiyaç duyulmaktadır. Mevcut ofisler talebi karşılamıyor” dedi.
ABD’de konut alımları yüzde 100 arttı
Yatırımcı-ajan, geliştirici-ajans ortasında satış mühendisi ağırlıklı olmak üzere 47 ülkeye hizmet veren Mars Real Estate, ABD’deki yapılanmasını 3 ay önce tamamladı. ABD emlak piyasasında yabancıların payını 200 milyar dolar olarak açıklayan Hakan Bucak, “Biz de bu politikayı ABD’de doğru, sistemli ve güvenli bir şekilde yatırım, oturum gibi imkanlar yaratarak sunmaya çalışıyoruz. ve ABD’de yatırım yapmak isteyenler için vatandaşlık. başlayacağız” dedi. ABD’de özellikle kiralamalarda yıllık yüzde 8-10’luk bir getiri olduğunu belirten Bucak, 2023’ün ilk 4 ayında 2022’ye göre Türklerin ABD’den konut alımlarının yüzde 100 arttığını kaydetti.
